Türkiye’deki Uzmanlardan İnternet Bağımlılığı ve Ailelere Uyarılar

İnternetin yaşamın her alanına yayılmasıyla birlikte, özellikle çocuklar ve gençler arasında internet bağımlılığı önemli bir sorun haline gelmiştir. Türkiye’deki uzmanlar, aileleri bu konuda bilinçlendirmek ve çocukların dijital dünyanın olumsuz etkilerinden korunması için çeşitli önerilerde bulunmaktadır. Bu yazıda, Türkiye’deki uzmanların internet bağımlılığı ile ilgili görüşlerini ve aileler için önerilerini ele alacağız.

Sertifika programlarımız için tıklayınız.

İnternet Bağımlılığı Nedir?

İnternet bağımlılığı, bireyin internet kullanımı üzerinde kontrolünü kaybetmesi, çevrimdışı aktivitelerden uzaklaşması ve günlük yaşamın diğer alanlarında aksaklıklar yaşaması olarak tanımlanabilir. Bu bağımlılık, sosyal medya, online oyunlar, video izleme ve sürekli bilgi arayışı gibi çeşitli dijital aktivitelerle ilişkili olabilir. Türkiye’de internet bağımlılığı, özellikle çocuklar ve gençler arasında hızla yaygınlaşan bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır.

Türkiye’de İnternet Bağımlılığı ve Veriler

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, ülke genelinde internet kullanım oranları her yıl artış göstermektedir. 2024 yılında yayınlanan verilere göre, 16-24 yaş arası bireylerin %92’si düzenli olarak internet kullanmaktadır. Bu veriler, çocuklar ve gençler arasındaki internet bağımlılığı riskinin ne denli yüksek olduğunu göstermektedir.

Özellikle, çevrim içi oyunlar ve sosyal medya platformları, bu yaş grubunun yoğun ilgi gösterdiği alanlar arasındadır. Uzmanlar, çocukların ve gençlerin dijital dünyada geçirdiği sürenin, psikolojik ve sosyal gelişimlerini olumsuz etkileyebileceği konusunda uyarılarda bulunmaktadır.

Türkiye’de Uzmanların Görüşleri: Prof. Dr. Kadir Özdel ve Diğerleri

Çocuk psikiyatrisi alanında çalışan Prof. Dr. Kadir Özdel, internet bağımlılığının çocukların gelişimi üzerindeki etkilerini sıkça gündeme getiren uzmanlardan biridir. Özdel, internet bağımlılığı nedeniyle çocukların sosyal ilişkilerinde, akademik başarılarında ve fiziksel sağlıklarında ciddi sorunlar yaşadıklarını ifade etmektedir. Türkiye genelinde artan bağımlılık vakalarına dikkat çeken Özdel, ailelerin bu konuda daha bilinçli olmaları gerektiğini vurgulamaktadır.

Benzer şekilde, Dr. Aylin Öztürk, internet bağımlılığının özellikle 6-12 yaş arası çocuklarda daha yaygın hale geldiğini ve bu yaş grubundaki çocukların ebeveynlerinin denetimi olmaksızın dijital cihazlarla uzun süre vakit geçirmemeleri gerektiğini belirtmektedir. Uzmanlar, ailelerin, çocuklarının internet kullanımını sürekli olarak izlemeleri ve denetlemeleri gerektiğini önermektedir.

Sertifika programlarımız için tıklayınız.

İnternet Bağımlılığının Çocuklar Üzerindeki Olumsuz Etkileri

İnternet bağımlılığı, çocukların hem fiziksel hem de psikolojik sağlığını olumsuz etkileyebilir. Uzun süreli internet kullanımı, özellikle şu alanlarda olumsuz sonuçlar doğurabilir:

  • Fiziksel Sağlık: Uzun süreli ekran maruziyeti, çocukların göz sağlığını olumsuz etkileyebilir. Ayrıca, bilgisayar başında uzun süre hareketsiz kalmak, postür bozuklukları ve kilo artışı gibi sorunlara yol açabilir.
  • Psikolojik Sağlık: İnternet bağımlılığı, çocukların dikkat süresini kısaltabilir ve anksiyete, depresyon gibi sorunları tetikleyebilir. Özellikle çevrim içi oyun bağımlılığı olan çocuklarda, dijital dünyanın dışındaki gerçek hayata adapte olma konusunda zorluklar yaşanabilir.
  • Sosyal İlişkiler: İnternet bağımlılığı olan çocuklar, çevrimdışı sosyal etkileşimlerde zorluk yaşayabilir ve arkadaşlık ilişkilerini sürdüremeyebilirler. Bu durum, çocukların yalnızlık hissi yaşamasına ve sosyal becerilerinin zayıflamasına yol açabilir.

Ailelere Yönelik Öneriler: Uzmanlardan Tavsiyeler

Uzmanlar, internet bağımlılığına karşı ailelerin bilinçli adımlar atmaları gerektiğini vurguluyor. Türkiye’deki psikologlar ve çocuk gelişimi uzmanları, ailelerin çocuklarının dijital cihaz kullanımını sağlıklı bir şekilde yönetmeleri için çeşitli stratejiler sunmaktadır:

  • Çocuklarla Kaliteli Zaman Geçirin: Aileler, çocuklarıyla çevrimdışı vakit geçirmeli ve onları sosyal aktivitelere katılmaya teşvik etmelidir. Spor, doğa gezileri ve ailece yapılan etkinlikler, çocukların dijital cihazlardan uzak durmalarını sağlayabilir.
  • Dijital Kullanım Sürelerini Sınırlayın: Çocukların dijital cihazlarla geçirdiği süreyi sınırlamak, bağımlılığı önlemenin en etkili yollarından biridir. Türkiye’deki uzmanlar, özellikle okul çağındaki çocuklar için günlük maksimum bir süre belirlemenin önemini vurgulamaktadır.
  • Dijital Okuryazarlık Eğitimi Verin: Çocuklara internetin ve sosyal medyanın doğru ve güvenli kullanımını öğretmek, onların bilinçli dijital kullanıcılar olmalarına yardımcı olabilir. Milli Eğitim Bakanlığı tarafından okullarda verilen dijital okuryazarlık dersleri bu konuda ailelere destek sağlayabilir.

Türkiye’de İnternet Bağımlılığı Tedavi Yöntemleri

İnternet bağımlılığı tedavi edilebilir bir durumdur ve Türkiye’de çeşitli tedavi yöntemleri bulunmaktadır. Uzmanlar, bilişsel davranışçı terapi (BDT), aile terapisi ve dijital detoks programları gibi yaklaşımlar kullanarak, internet bağımlılığı olan çocuklara ve ailelerine destek olmaktadır. Özellikle bilişsel davranışçı terapi, çocukların internet kullanımına dair düşünce ve davranış kalıplarını değiştirmeyi hedeflemektedir.

Türkiye genelinde, dijital detoks programları sunan klinikler de mevcuttur. Bu programlar, bireylerin dijital cihazlarla geçirdiği süreyi kontrollü bir şekilde azaltmayı ve çevrimdışı aktiviteleri artırmayı amaçlamaktadır.

Eğitim ve Farkındalık Çalışmaları

Türkiye’de internet bağımlılığı ile mücadele etmek amacıyla çeşitli eğitim ve farkındalık çalışmaları yürütülmektedir. Milli Eğitim Bakanlığı, dijital okuryazarlık eğitimlerini okullarda yaygınlaştırarak çocukların ve gençlerin interneti bilinçli bir şekilde kullanmalarını amaçlamaktadır. Aynı zamanda, çeşitli sivil toplum kuruluşları ve üniversiteler, ailelere yönelik seminerler düzenleyerek ebeveynlerin bu konuda bilinçlenmelerini sağlamaktadır.

Örneğin, İstanbul Üniversitesi, internet bağımlılığı konusunda uzmanların katılımıyla düzenlenen seminerlerde, aileleri ve öğretmenleri bu sorunun riskleri ve çözüm yolları hakkında bilgilendirmektedir. Ayrıca, özel eğitim programları ile çocukların dijital dünyada sağlıklı ve güvenli bir şekilde yer alması hedeflenmektedir【12†source】【13†source】.

Sonuç: Ailelerin Rolü ve Önemi

İnternet bağımlılığı, Türkiye’de özellikle çocuklar ve gençler arasında hızla yayılan bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu sorunun üstesinden gelmek için ailelerin proaktif bir yaklaşım benimsemeleri ve çocuklarının dijital cihaz kullanımını bilinçli bir şekilde denetlemeleri önemlidir. Türkiye’deki uzmanların sunduğu öneriler ve tedavi yöntemleri ile, aileler internet bağımlılığına karşı etkili adımlar atabilir ve çocuklarının sağlıklı gelişimlerini destekleyebilir.

Sertifika programlarımız için tıklayınız.

Kaynakça

TRT Haber (2024). İnternet Bağımlılığı ve Uzman Tavsiyeleri. Erişim adresi: https://www.trthaber.com.

GazeteBilim (2024). Çocuklarda İnternet Bağımlılığı: Uzman Görüşleri. Erişim adresi: https://www.gazetebilim.com.tr.

Popular Science Türkiye (2024). Türkiye’de İnternet Kullanımı ve Bağımlılık Oranları. Erişim adresi: https://popsci.com.tr.