20
08
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), son dönemde dünya çapında artış gösteren maymun çiçeği vakalarıyla ilgili önemli uyarılarda bulundu. Bu virüsün yayılmasını önlemek amacıyla kitlesel aşılama yerine, virüsün bulaştığı bölgelerde "hedefli aşılama" yapılması önerildi. COVID-19 pandemisi sonrası dünya genelinde yeni bir salgın endişesi hâkimken, DSÖ’nün bu açıklamaları maymun çiçeği virüsünün yayılması ve potansiyel etkileri konusunda dikkatleri bir kez daha üzerine çekti.
Sağlık Kategorisi Sertifika Programlarımız için tıklayın
Maymun Çiçeği: Halk Sağlığı İçin Acil Durum
Maymun çiçeği virüsü, DSÖ tarafından "uluslararası öneme sahip bir halk sağlığı acil durumu" olarak ilan edildi. Bu karar, virüsün yayılma hızının endişe verici boyutlara ulaşmasından kaynaklanıyor. DSÖ Sözcüsü Margaret Harris, virüsün "Klad 1 ve Klad 2" olmak üzere iki genetik türü olduğunu belirterek, özellikle "Klad 1b" türünün hızla yayıldığını ve çocuklar arasında yüksek ölüm oranlarına yol açtığını vurguladı.
Hedefli Aşılama Stratejisi
Maymun çiçeği virüsüne karşı alınacak önlemler arasında en dikkat çekici olanı, kitlesel aşılama yerine virüsün bulaştığı bölgelerde "hedefli aşılama" yapılması önerisi oldu. DSÖ, COVID-19 ile kıyaslandığında maymun çiçeği virüsünün yayılmasını durdurmanın daha kolay olduğunu belirtiyor. Harris, "Bu aktif bir virüs. Kimin hasta olduğunu bildiğiniz, iyi bir temas ve izolasyon önlemleri takibi yaptığınız sürece oldukça kolay bir şekilde durdurulabilir" dedi. Bu açıklama, COVID-19 sürecindeki yayılım hızıyla karşılaştırıldığında, maymun çiçeği için benzer bir küresel kapanmanın gerekli olmayabileceği anlamına geliyor.
Sağlık Kategorisi Sertifika Programlarımız için tıklayın
Maymun Çiçeği Vakalarındaki Artış
Son dönemlerde maymun çiçeği vakalarında büyük bir artış gözlemlendi. 2023 yılı boyunca görülen vaka sayısı, 2022 yılı toplamını aşarak ciddi bir endişeye yol açtı. Özellikle Afrika kıtasında, daha önce hiç vaka bildirimi yapmamış ülkelerde bile maymun çiçeği vakaları tespit edilmeye başlandı. Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde artan vakaların yanı sıra, Burundi, Ruanda, Uganda ve Kenya gibi ülkelerde de yeni vakalar rapor edildi.
Küçük Çocuklar ve Savunmasız Gruplar Üzerindeki Etkisi
Maymun çiçeği virüsünün yeni türü "Klad 1b", özellikle küçük çocuklar arasında yüksek ölüm oranlarına yol açıyor. Harris, bu grubun savunmasız olduğunu ve hastalığın çocuklar üzerindeki etkilerinin endişe verici olduğunu belirtti. Çatışma bölgelerinde yerinden edilmiş ve yetersiz beslenme sorunu yaşayan insanlar arasında da virüs hızla yayılıyor, bu da durumu daha da kritik hale getiriyor.
Sağlık Kategorisi Sertifika Programlarımız için tıklayın
Çiçek Aşısı ve HIV Enfeksiyonu Olanlar İçin Uyarılar
DSÖ, çiçek hastalığı için geliştirilen aşıların maymun çiçeği virüsüne karşı etkili olduğunu doğruladı. Bu aşıların, virüse maruz kaldıktan sonraki 4 gün içinde yapılmasının hastalığın etkilerini hafifletebileceği belirtildi. Bunun yanı sıra, HIV enfeksiyonu geçirenler ve çiçek hastalığına yakalanmış bireyler için de uyarılar yapıldı. Bu grupların maymun çiçeği virüsünü daha ağır geçirme riski bulunduğu ve bu nedenle ölüm riskinin daha yüksek olduğu belirtildi.
Maymun Çiçeği ve COVID-19 Karşılaştırması
Maymun çiçeği ile COVID-19 arasında pek çok fark bulunuyor. COVID-19 virüsü hava yoluyla bulaşırken, maymun çiçeği virüsü esasen çok yakın fiziksel temas yoluyla yayılıyor. Bu durum, maymun çiçeği salgınını kontrol altına almayı daha kolay hale getirebiliyor. Harris, "İnsanların COVID-19 gibi bir durumla karşı karşıya olduğumuzu düşünerek endişelenmelerine gerek yok. Bu çok farklı bir virüs, farklı şekilde yayılıyor" dedi.
Sağlık Kategorisi Sertifika Programlarımız için tıklayın
Küresel Yayılım ve Pandemi Riski
Maymun çiçeği virüsünün dünyaya yayılmasını ve bir pandemiye dönüşmesini önlemek amacıyla DSÖ, uluslararası öneme sahip bir halk sağlığı acil durumu olarak bu durumu ilan etti. Bu karar, ülkelerin şeffaflık içinde vakaları bildirmesini ve bu alandaki mücadeleye katkı sağlamasını teşvik etmeyi amaçlıyor. Virüsün daha fazla yayılmasını engellemek için ülkelerin iş birliği içinde hareket etmesi gerektiği vurgulandı.
Maymun Çiçeği Nedir?
Maymun çiçeği virüsü, Poxviridae adlı virüs ailesine ve Orthopoxvirus cinsine ait bir virüs olup, insanlara kemirgen hayvanlar ya da enfekte olmuş kişilerden bulaşır. Hastalığın yaygın belirtileri arasında yüksek ateş, baş, sırt ve kas ağrısı, lenf bezlerinde şişlik, yorgunluk, üşüme, titreme ve ciltte su çiçeğine benzer kabarcıklar yer alır. Virüs, enfekte kişilerin vücut döküntülerine veya bu döküntülerin bulaştığı eşyalara temas etmekle bulaşır.
Sağlık Kategorisi Sertifika Programlarımız için tıklayın
Sonuç
Maymun çiçeği virüsü, dünya genelinde endişe yaratmaya devam ediyor ancak DSÖ'nün hedefli aşılama önerisi, pandemiyi önleme yönünde atılan önemli bir adım olarak görülüyor. COVID-19 ile kıyaslandığında, yayılmasının daha kolay kontrol altına alınabileceği düşünülen bu virüs için alınacak önlemler, küresel sağlık sistemlerinin üzerindeki baskıyı hafifletebilir. Ülkelerin, vakaları şeffaf bir şekilde bildirmesi ve DSÖ’nün önerilerine uyması, maymun çiçeği salgınının daha fazla yayılmasını engellemek için hayati önem taşıyor.